In het oosten van India ligt de heilige stad Varanasi (of ook wel Banaras genoemd) aan de oevers van de al even heilige Ganges. Het is een stad waar de grens tussen leven en dood mettertijd vervaagd is. Zieken komen er van mijlen en verre om er te sterven omdat wie hier sterft, ontsnapt aan de oneindige reïncarnatie en rechtstreeks Nirvana bereikt. De dood wordt er gevierd en de rituelen die een godsdienst tekenen, zijn hier onvermijdelijk aanwezig. We hadden op voorhand onze twijfels om met de kinderen hierheen te trekken, maar omdat Indiërs het hun trots noemen, waren we te veel geprikkeld om het er niet op te wagen.

Varanasi met kinderen

Alleen als je je openstelt voor de dingen die je niet kent, kan je bijleren over andere culturen, gebruiken en religies. ‘Dat lijkt me vanzelfsprekend’, hoor ik je al denken, maar dat is het allesbehalve. We oordelen al te vaak en dat is niet zo gek. Van wat we niet kennen, worden we ongemakkelijk. Onbekend is onbemind. Zoiets. Maar als je goed luistert naar verhalen, rondkijkt met open geest en erkent dat zij met even grote argusogen naar ons kijken als wij naar hen, pas dan kan je bijleren. Dat is iets wat we in India écht geleerd hebben en waarvan ik niet weet hoe ik het exact kan verwoorden zonder hol en belerend te klinken.
Of we Varanasi effectief zouden aanraden, weet ik nog steeds niet. Het heeft wel indruk gemaakt en meer dan de twee nachten die we er spendeerden, zouden te veel geweest zijn. Er is, behalve de rust die we in het hotel wel konden vinden, geen enkele plek nabij de Ganges waar je even kan bekomen. Overal zijn er impulsen, indrukken en drukte in het algemeen. Van het chaotische leven met koeien op sraat, tot de mannen die zich rustig baden in de Ganges, tot kinderen die met onze kinderen willen spelen en ondertussen ons wat geld willen aftroggelen. Die kinderen blijven me vandaag misschien nog het meest bij. Opgeleid om de rijke en met medeleven vervulde toerist te verleiden tot een gift. Overal wordt gezegd en kan je lezen dit niet te doen. Dus zo geschiedde. Blijkbaar word je na de kleinste gift omcirkeld door een zwerm kinderen die allen om ter zieligst kijken. Blijkbaar. De armoede is schrijnend in een graad die wij ons niet kunnen voorstellen. Ook dat heeft onze kinderen gepakt. Ze stelden weinig vragen, maar aanschouwden –net als wij- een leven dat wij niet voor mogelijk achtten.

Wat te doen in Varanasi ?

Wel dat is eigenlijk niet zo moeilijk. Het leven speekt zich af aan, rond en in de Ganges. Dus wat wij deden was kuieren door de smalle straten, voorbij burning ghat lopen (vanop afstand) en luisteren naar een local ivm de rituelen die zich onder onze neus bleken af te spelen (no worries : er is helemaal niks te zien, je moet voldoende afstand bewaren). Het ging er ons op dat moment ook helemaal niet om om de ‘must do’s’ van Varanasi te ontdekken. Daarvoor werden we te fel overvallen door de cultuurverschillen. We ondergingen ons verblijf en probeerden een evenwicht te vinden tussen de sérieux die deze plek wel uitstraalt en het entertainen van onze kinderen. Dus we wandelden de ene richting uit en kwamen iets na de middag per boot terug. Iets om te eten te vinden was wél een uitdaging, want we waren ergens toch op onze hoede voor Delhi belly en de daarbij horende ongemakken. Dus onze kinderen aten in Varanasi meer chips dan we ooit zouden hebben toegestaan in andere omstandigheden, haha. We trakteerden onszelf ook op een verdiend middagdutje en een lang bad vooraleer we in de latere namiddag opnieuw wat van de omgeving gingen verkennen. s’Avonds raadde men ons in het hotel aan om deel te nemen aan de Aarti ceremonie, een hindu gebruik bij valavond om de duisternis te verdrijven. Deze dagelijkse ceremonie mag je niet missen. We werden per (roei-) boot naar Dawamash ghat gebracht waar de hindu priesters al begonnen waren met hun rituelen. Duizenden mensen kwamen er samen op en aan het water en dat gaf een beklijvend, misschien zelfs beklemmend gevoel, want wij zaten er middenin. Ondertussen schalde er krakende muziek uit de luidsprekers en de hoogste priester prevelde gebeden. Ik weet zelfs niet of je dat gebeden mag noemen. Het waren mantra’s met een ongeëvenaard inlevingsvermogen. Het leek kwestie van leven en dood en laat dat nu net een gekke vergelijking zijn in Varanasi.
Dus voor wie vraagt ‘wat te doen in Varanasi ?’ een simpel antwoord : laat de stad je leiden. Begin te wandelen, neem een boot, betreed een tempel of zet je aan de oever van de Ganges om het rituele baden te aanschouwen. Hier pin je je best niet vast op verwachtingen, want die worden sowieso niet ingelost : Varanasi is meer dan enkele bezienswaardigheden op een rij. Varanasi kan je enkel voelen en beleven als je je laat meedrijven op haar ritme. En las af en toe wat rust in om je gedachten te ordenen. Dat sowieso.

Ganges en zijn ghats

Varanasi valt niet te vergelijken. Althans voor ons (nog?) niet. Alles wat we hier beleefd hebben, draait rond de Ganges. Veel plekken –waaronder ook ons hotel- zijn enkel via de rivier te bereiken. Vanop de oever zie je her en der trappen die tot aan het water reiken. Die plekken worden ‘ghats’ genoemd. Sommige ghats zijn puur praktisch. Bv. om mensen in en uit een watertaxi (lees : gammel bootje) te laten stappen. Anderen zijn van religieuze aard. Zo hebben je bv. « Dewahashar » ghat, oftewel burning ghat waar familieleden van overledenen het lichaam van hun dierbare wassen, ritueel inwikkelen en laten cremeren. Deze soort begrafenis is het hoogste goed en wordt minutieus voorbereid en uitgevoerd. De dood wordt hier gevierd op een manier die wij niet kenden, laat staan begrepen. We hebben de kinderen bewust niet te veel details gegeven over deze religieuze ghats, daar waren/zijn ze te klein voor. We hebben Bas wel uitgelegd dat mensen hierheen komen om te sterven en dat ze dat iets goeds vinden. Dat het er, op z’n zachts gezegd, anders aan toe gaat dan bij ons en dat dat eigenlijk wel een mooie manier kan zijn van omgaan met verlies.
Een boottocht op de Ganges is een must als je beslist om de stad te bezoeken.

Hotel Guleria Kothi

In Varanasi vind je wel wat mogelijkheden om te overnachten. Er zijn honderden guesthouses en ook meer dan voldoende hotels. Sommigen liggen een eind van de Ganges en dat vonden wij toen spijtig. Dus gingen we voor de real deal : een verblijf vlak aan de rivier. Hoezeer het hotel echt alles te bieden had wat we nodig hadden, toch weet ik niet of dit de juiste keuze was. We zaten echt constant midden in de hectiek. Misschien zouden we bij een eventueel volgend verblijf toch kiezen voor een hotel wat meer buiten het epicentrum met zwembad en meer mogelijkheden om even van de indrukken te bekomen.
Behalve die bedenking dus, is het hotel wel echt een aanrader. Propere kamers in een majestueus gebouw. India’s architeturale erfenis is fantastisch. Oude paleizen doen tegenwoordig dienst als luxehotel. Guleria Kothi had op gebied van beleving dan wel weer héél veel te bieden!